ในบทความ
“ปริยัติ-ปฏิบัติสติปัฏฐาน[01]” ผมได้เกริ่นนำไปแล้วว่า กาย เวทนา จิต
ธรรมของสติปัฏฐาน 4 คืออะไรบ้าง
นอกจากนั้น
ผมยังได้บอกตัวชี้วัดสำคัญสำหรับการปฏิบัติสติปัฏฐาน 4 ซึ่งก็คือ วิชา 18 กาย
เพราะ ถ้าทำวิชา 18 กายไม่ได้
จะไปตามดูกายในกายของเรา ของคนอื่นได้อย่างไร
คุณลุงการุณย์
บุญมานุชได้เขียนต่อมา ดังนี้
๑. ปัญหามีว่า ทำไมต้องให้พิจารณาสติปัฏฐาน ๔? นี่คือความรู้ใหญ่ที่ไม่มีใครตอบได้
๒. วิธีแก้ให้กาย เวทนา จิต ธรรม เกิดความสว่างใสนั้น เป็นความรู้สำคัญ
หลวงพ่อวัดปากน้ำท่านได้สอนความรู้นี้ไว้แล้ว พวกเราต้องเรียนรู้ให้จงได้
ความรู้สำคัญที่ต้องเรียนรู้ก่อนพิจารณา
๑) กายคืออะไร? กายหยาบคือ กายมนุษย์ที่เราเห็นนี้
กายละเอียดต่อจากกายมนุษย์ไปนั้น มีกายอะไรบ้าง? ท่านต้องเรียนรู้ก่อน
เราก็ตอบว่า กายละเอียดที่ต่อจากกายมนุษย์ไปนั้น
คือกายมนุษย์ละเอียด (กายฝัน) กายทิพย์หยาบ กายทิพย์ละเอียด กายพรหมหยาบ
หายพรหมละเอียด กายอรูปพรหมหยาบ กายอรูปพรหมละเอียด ... กายธรรมพระอรหัตละเอียด
รวม ๑๘ กาย
ยังไม่นับกายสุดละเอียด เอาแค่ ๑๘ กายก่อน
เราก็ต้องพิจารณาไปทีละกาย จึงจะเรียกว่า กายในกาย
๒) ความรู้ที่จะพิจารณานั้นคือ ความรู้อะไรบ้าง?
นี่คือหลักสูตรแห่งการเรียน หากท่านตอบไม่ได้ ก็แปลว่าไม่รู้เรื่องอะไร? การเรียนก็ล้มเหลว ต้องตอบได้ดังนี้
๓) การพิจารณานั้น ต้องใช้กายธรรมมาพิจารณาที่ดวงธรรมของกายทั้ง ๑๘
กาย โดยทำไปทีละกาย เช่น พิจารณาดูกายมนุษย์ ก็อาราธนากายธรรมพระอรหัตมาดูที่ดวงธรรมของกายมนุษย์
แล้วก็พิจารณา ๔ อย่างคือกาย เวทนา จิต ธรรม เราต้องหาความรู้ก่อนว่า
กาย เวทนา จิต ธรรม คืออะไร? มีอยู่อย่างไร? เราจึงจะพิจาณาได้
ก) ที่ดวงธรรมของกายต่างๆ นั้น มีดวงกาย ดวงเวทนา ดวงจิต ดวงธรรม
ดวงเหล่านี้มีลักษณะเป็นดวงใสคือ ดวงกายเป็นที่ตั้งของดวงใจ
ดวงใจก็คือดวงเห็น ดวงจำ ดวงคิด ดวงรู้ (เห็น จำ คิด รู้ รวม ๔ อย่างเรียกว่า ใจ)
คำว่าใจนั้น มีใจหยาบและใจละเอียด ใจหยาบเรียก เวทนา
ส่วนใจละเอียดเรียกว่า จิต คำว่าธรรมนั้นหมายถึง ดวงธรรมที่ทำให้เป็นกาย
นี่คือ เรารู้จักดวงกาย ดวงเวทนา (คือใจหยาบ) ดวงจิต
(คือใจละเอียด) และดวงธรรมที่ทำให้เป็นกาย การเกิดกายนั้นเกิดจากดวงใสดวงนี้
ดวงใสดวงนี้เรียกว่า ดวงปฐมมรรค หรือ ดวงธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐานหรือเรียกทั่วไปว่า
ดวงธรรม
ข) ต่อมาท่านต้องรู้จักหน้าตาลักษณะของธรรม ๓ ฝ่ายคือ ธรรมฝ่ายกุศล
ธรรมฝ่ายอกุศล ธรรมฝ่ายอัพยากตาธัมมา (หรือธรรมฝ่ายกลาง) ดังนี้
- ธรรมฝ่ายกุศล กายขาวใส กาย ๑๘ กายขาวใสทั้งหมด ดวงธรรมก็ขาวใสทั้งหมด
- ธรรมฝ่ายอกุศล กายขุ่น กายดำ กาย ๑๘ กายขุ่นและดำทั้งหมด ดวงธรรมก็ขุ่นและดำหรือสีตะกั่ว
- ธรรมฝ่ายกลาง กายสีน้ำตาล กาย ๑๘ กายสีน้ำตาล กายสีใด ดวงธรรมก็สีนั้น
ค) อานุภาพของธรรมแต่ละฝ่าย ให้ผลต่างกันอย่างไร
- ธรรมฝ่ายกุศล ให้ผลเป็นสุขทั้งหมด
- ธรรมฝ่ายอกุศล ให้ผลเป็นทุกข์ทั้งหมด มีแก่ เจ็บ ตาย เป็นต้น
- ธรรมฝ่ายกลาง ให้ผลเป็นกลาง ๆ ไม่ทุกข์และไม่สุข
โดยสรุป
ผมได้เกริ่นนำไปก่อนแล้วว่า
การจะปฏิบัติสติปัฏฐาน 4 นั้น ต้องทำวิชา 18 กายให้ได้เสียก่อน ถ้าทำวิชา 18
กายไม่ได้ ก็จะเรียนสติปัฏฐาน 4 เพราะ ต้องใช้ตาของกายธรรมพระอรหัตละเอียดดูดวงธรรมของ
18 กาย
คำว่า
กายานุปัสสนาสติปัฏฐานนั้น แปลว่า ที่ตั้งแห่งสติอันตามเห็นซึ่งกาย
การเห็นกายมนุษย์ละเอียดซึ่งอยู่ในกายมนุษย์หยาบก็คือ การเห็นกายในกาย
การเห็นกายทิพย์หยาบซึ่งอยู่ในกายมนุษย์ละเอียดก็คือ
“การตามเห็น”
ตามเห็นจนกระทั่งถึงกายธรรมพระอรหัตละเอียด
ในแต่ละกายนั้น
ก็มีดวงกาย ดวงเวทนา ดวงจิต ดวงธรรม ดังนั้น วิชาธรรมกายจึงสามารถเห็น กายในกาย
เวทนาในเวทนา จิตในจิต ธรรมในธรรมได้ตลอด...
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น